Lecithin là chất dinh dưỡng có trong tự nhiên và cũng được bán dưới dạng thực phẩm chức năng. Licithin được tìm thấy trong rau xanh, thịt đỏ và trứng. Các chất bổ sung lecithin thường được làm từ đậu nành, lòng đỏ trứng, và các sản phẩm từ động vật.
Lecithin bổ sung được sử dụng để làm giảm lượng cholesterol. Lecithin có lợi cho một số tình trạng liên quan đến thần kinh và viêm nhiễm. Tuy nhiên, lecithin bổ sung không được chấp nhận sử dụng để ngăn ngừa hoặc dùng để chữa trị trong bất kỳ trường hợp nào.
Bài viết này mình sẽ đề cập đến tác dụng của lecithin, nguồn thực phẩm cung cấp lecithin, bằng chứng cho thấy tác dụng của lecithin cũng như là tác dụng phụ, liều lượng, những điều cần tìm kiếm khi mua lecithin bổ sung.
Lecithin là gì?
Lecithin không phải là đơn chất, nó là một nhóm các hóa chất thuộc về hợp chất gọi là phospholipid. Phospholipid là một loại chất béo giúp duy trì tính toàn vẹn của tế bào. Chúng rất quan trọng đối với hoạt động bình thường của não, dây thần kinh, gan và các cơ quan khác.
Và cũng được biết đến như là:
- Alpha-phosphatidylcholine
- Egg lecithin
- Lecithinum ex soya
- Ovolecithin
- Sojalecithin
- Soya lecithin
- Soy lecithin
- Soy phospholipid
- Soybean lecithin
- Vegilecithin
- Vitellin
- Vitelline
Lecithin được sử dụng trong nấu ăn như một chất nhũ hóa, giúp ổn định các nguyên liệu khó trộn lẫn, chẳng hạn như dầu và nước. Trong nướng bánh, lecithin được sử dụng để cho bột nhào mềm hơn và bánh sau khi nướng trông hấp dẫn hơn. Lecithin còn được sử dụng trong mỹ phẩm, nước nhỏ mắt, và kem dưỡng ẩm cho da.
Một số thực phẩm chứa lecithin:
- Nội tạng động vật như gan
- Thịt đỏ
- Hải sản
- Trứng
- Đậu phộng
- Mầm lúa mì
- Dầu canola
- Dầu hướng dương
- Các loại rau xanh như bông cải xanh và cải Brussels
- Các loại đậu như đậu đen, đậu nành
Tác dụng của lecithin đối với sức khỏe
Trong cơ thể, lecithin bị phá vỡ thành choline. Cơ thể dùng choline để vận chuyển chất béo, điều chỉnh sự trao đổi chất, duy trì tế bào, giúp dây thần kinh truyền thông tin
Choline không dễ dàng được sản xuất bởi cơ thể và đến từ hầu hết hực phẩm chúng ta ăn.
Lecithin được sử dụng để cải thiện tình trạng sức khỏe.
- Nâng cao thành tích thể thao
- Giảm bớt căng thẳng và lo lắng
- Giảm cholesterol
- Giảm viêm
- Cải thiện chức năng gan
- Ngăn chặn sự khởi đầu của chứng mất trí nhớ
Lecithin được sử dụng để điều trị một số tình trạng sức khỏe. Cho đến nay, có rất ít bằng chứng cho thấy sự hiệu quả của lecithin và không được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) chấp thuận để ngăn ngừa hoặc điều trị bất kỳ tình trạng bệnh nào.
Làm giảm Cholesterol
Một nghiên cứu năm 2010 cho thấy lecithin đậu nành làm giảm cholesterol. Nghiên cứu cho thấy rằng 500 miligam lecithin dùng hàng ngày trong hai tháng giúp giảm 42% mức cholesterol toàn phần và 56,15% mức cholesterol LDL “xấu”.
Điều này cho thấy lecithin có thể hoạt động như một phương pháp điều trị trong trường hợp cholesterol cao.
Các nghiên cứu khác ít hứa hẹn hơn. Lecithin cũng đóng một vai trò trong chứng xơ vữa động mạch. Một số nghiên cứu cho thấy rằng quá nhiều lecithin có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Tuy nhiên, các nhận định trên cần phải nghiên cứu thêm.
Viêm loét đại tràng
Viêm loét đại tràng là một bệnh viêm ruột (IBD). Viêm loét đại tràng có liên quan đến lượng phosphatidylcholine thấp, một hợp chất có trong lecithin, là thành phần của chất nhầy trong đường tiêu hóa, giúp bảo vệ ruột kết khỏi viêm nhiễm và vi khuẩn.
Một nghiên cứu năm 2010 cho thấy chất bổ sung lecithin làm giảm viêm ruột ở những người bị viêm loét đại tràng. Những người tham gia nghiên cứu dùng lecithin đã giảm 50% tình trạng viêm so với những người dùng giả dược.
Tuy nhiên, nghiên cứu chỉ bao gồm 18 người trưởng thành. Các nghiên cứu khác không tìm thấy lợi ích tương tự.
Viêm vú
Viêm vú là tình trạng viêm của các mô vú, phổ biến ở các bà mẹ đang cho con bú. Nguyên nhân dẫn đến viêm vú là do ống dẫn sữa bị tắc. Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng lecithin có thể giúp ngăn ngừa tắc ống dẫn sữa.
Lecithin dường như làm cho sữa mẹ ít đặc hơn. Tuy nhiên, lecithin vẫn chưa được nghiên cứu kỹ lưỡng ở những người bị viêm vú. Nếu bạn muốn sử dụng, tốt nhất nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi đưa ra quyết định.
Bệnh Alzheimer
Choline có nguồn gốc từ lecithin được cho là cải thiện các triệu chứng của bệnh Alzheimer. Nó cũng có thể giúp những người mắc các chứng mất trí nhớ khác bao gồm chứng mất trí nhớ của Parkinson.
Lecithin được cho là giúp tăng dẫn truyền thần kinh trong não, làm dịu các triệu chứng rối loạn thần kinh tiến triển, các bệnh gây tổn thương não và dây thần kinh theo thời gian. Tuy nhiên, cho đến nay, không có bất kỳ bằng chứng nào chứng minh điều này.
Hiện tại không có bằng chứng nào chắc chắn rằng lecithin có thể điều trị bệnh Alzheimer hoặc bất kỳ chứng rối loạn thần kinh nào khác.
Một số nghiên cứu trên động vật cho thấy rằng lecithin có thể giúp bảo vệ các tế bào thần kinh, làm giảm nguy cơ mất trí nhớ bằng cách làm chậm quá trình thoái hóa của các tế bào thần kinh đệm. Đây là những tế bào bảo vệ và ổn định các mô não. Tuy nhiên vẫn cần nghiên cứu thêm về vấn đề này.
Tác dụng phụ có thể xảy ra
Lecithin bổ sung thường được cho là an toàn. Tuy nhiên, giống như các chất bổ sung khác, chúng thường không được kê theo toa. Vì vậy, hãy hỏi bác sĩ trước khi dùng lecithin hoặc bất kỳ chất bổ sung nào.
Các tác dụng phụ thường gặp của lecithin có thể bao gồm:
- Giảm sự thèm ăn
- Bệnh tiêu chảy
- Buồn nôn
- Đau bụng
- Đầy bụng
Các chuyên gia từ Chương trình Tài nguyên và Nghiên cứu Dị ứng Thực phẩm của Đại học Nebraska (FARRP) cho biết lecithin làm từ đậu nành không chứa đủ protein đậu nành để gây dị ứng.
Tốt nhất, phụ nữ đang mang thai, chuẩn bị mang thai, cho con bú nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
Lecithin thường ở dạng viên nang, viên nang mềm, bột, chất lỏng
Tóm lại
Lecithin là một chất dinh dưỡng, được tìm thấy trong thực phẩm và được dùng như một chất bổ sung. Lecithin hỗ trợ chức năng của não, dây thần kinh và các cơ quan khác và được sử dụng để điều trị bệnh như cholesterol cao, viêm loét đại tràng, viêm vú và bệnh Alzheimer. Nhưng hiện nay vẫn chưa có nhiều nghiên cứu chứng minh về hiệu quả của lecithin.
Lecithin an toàn cho người sử dụng, nhưng tốt nhất nên hỏi ý kiến bác sĩ. Không dùng quá liều lượng cho phép và sử dụng những sản phẩm đã được kiểm duyệt bởi dược điển Hoa Kỳ (USP), NSF quốc tế…
